گروه مجاهدین و استراتژی‌های اغتشاش

با وجود اینکه سازمان تروریستی مجاهدین در سال‌های اخیر مدام تأکید می‌کند که از فاز مسلحانه خارج‌شده و به مبارزه سیاسی روی آورده است، اما مروری بر عملکرد این سازمان نشان می‌دهد که این مسئله ادعایی بیش نیست و همواره از سی خرداد 1360 که این سازمان وارد فاز مبارزه مسلحانه با جمهوری اسلامی‌شده تاکنون پرهیزی از استفاده از خشونت نداشته و در تمام این مدت فقط استراتژی‌هایی که برای به‌کارگیری این خشونت استفاده می‌کرده، تغییر ‌کرده است. بر این اساس مروری بر حوادث و برخی از ناآرامی‌های ایجادشده در طول چهار دهه اخیر نشان می‌دهد که سازمان مجاهدین همواره سعی کرده تا از آن‌ها به نفع خود بهره‌برداری کند. سازمان در ابتدای ورود به فاز مسلحانه خط ترور و ایجاد ترس در بین مردم را هدف قرار داده بود. همین استراتژی باعث شد تا در کنار بمب‌گذاری‌ها و به شهادت رساندن مسئولان، ترورهای خیابانی شهروندان به‌منظور ایجاد ارعاب را در دستور کار قرار دهد. مجاهدین از خرداد تا مهرماه 1360 سعی کرد تا با بسیج طرفدارانش و ایجاد تظاهرات، جدال با جمهوری اسلامی را به خیابان‌ها بکشاند. در همین مدت سازمان تخریب عوامل عمومی، آتش زدن فروشگاه‌ها، خودروها و آسیب رساندن به زیرساخت‌های شهری را در دستور کار قرارداد. به‌عنوان‌مثال بر اساس یکی از اسناد به‌دست‌آمده از سازمان مجاهدین در مهرماه 1360 تأکید شده بود که در خیابان‌ها باید صحنه‌های سال 1357 را با آتش زدن اتوبوس‌ها و راه‌بندان با لاستیک‌ها به وجود آورد. بااین‌حال بعد از لو رفتن خانه موسی خیابانی در زمستان 1360 و فرار بخش زیادی از مجاهدین از کشور، سازمان از ایجاد آشوب‌های خیابانی بازماند.
بااین‌حال سازمان مجاهدین از اوایل دهه 70 سوءاستفاده از تجمعات اعتراضی ناشی از اجرای برخی از سیاست‌های اقتصادی و اجتماعی را در دستور کار قرارداد. سازمان در این زمان به این نتیجه رسیده بود که بخشی از جامعه از اجرای سیاست‌های تعدیل اقتصادی متضرر شده‌اند و درصورتی‌که بسترهای به خشونت کشیدن این اعتراضات فراهم شود، در عمل امکان ضربه زدن به جمهوری اسلامی فراهم می‌شود. همین استراتژی سبب شد تا سازمان مجاهدین در حوادثی که در مشهد و ورامین و چند شهر دیگر روی داد، نقش گسترده‌ای ایفا کرده و با تخریب اموال عمومی سعی کنند تا فضای رعب و وحشت در جامعه ایجاد کنند. سازمان در آن زمان با بهره‌گیری از ایستگاه رادیویی و انتشار شایعات بی‌اساس تلاش می‌کرد حکومت را مقصر تخریب اموال عمومی جلوه دهد. بااین‌حال این استراتژی سازمان فقط مختص به مطالبات اقتصادی باقی نماند و در اواخر دهه 70 و اوایل دهه 80 نیز هم‌زمان با تغییر نسل و جوان‌تر شدن جمعیت کشور، سعی کرد تا مطالبات اجتماعی و سیاسی آن‌ها را تبدیل به بحرانی برای کشور کند. از همین رو سازمان سعی کرد تا از حوادثی مانند کوی دانشگاه برای ایجاد آشوب در کشور استفاده کند. بااین‌حال نقطه عطف سازمان برای بهره‌برداری از حوادث سیاسی کشور را می‌توان در سال 1388 مشاهده کرد.
سازمان در این سال سعی کرد تا با تخریب اموال عمومی، روند خدمات‌دهی به شهروندان را مختل کند. سازمان در این سال با توجه به افزایش روند استفاده از اینترنت، سوءاستفاده از آن برای ایجاد التهابات عمومی را در دستور کار قرارداد. سازمان سعی می‌کرد تا با ایجاد فیلم‌ها و تصاویر مونتاژ شده افکار عمومی را علیه جمهوری اسلامی تحریک کند. بااین‌حال توسعه فضای مجازی از سال 1393 تاکنون سبب شده تا سازمان مجاهدین در سال‌های اخیر استراتژی وسیع‌تری را برای دامن زدن به اغتشاشات در کشور در پیش بگیرد. در این استراتژی سازمان ضمن فرستادن لیدرهای خود در بین جمعیت، اقدام به تخریب اموال عمومی به‌صورت هدفمندتری می‌کند. به‌عنوان‌مثال اگر تا پیش‌ازاین فروشگاه‌ها و خودروها را به آتش می‌کشید، اکنون با توجه به گسترش وابستگی زندگی شهروندان به امور الکترونیکی سعی می‌کند تا با تخریب عابر بانک‌ها، دفاتر خدمات الکترونیکی و… علاوه بر ایجاد رعب و وحشت زندگی اکثر شهروندانی که ورودی به اعتراضات ندارد را نیز مختل کند تا بر نارضایتی‌ها بیفزاید. هم‌زمان با ایجاد اکانت‌های فیک در فضای مجازی دو دستور کار را پیگیری می‌کند. یک گروه از اعضای مجاهدین سعی می‌کنند تا به استفاده از خشونت مشروعیت داده و از آن دفاع کنند. آنها با این مسئله سعی دارند تا بسترهای ذهنی استفاده منفی از خشونت را از بین ببرند. از طرفی برخی دیگر از اعضا سعی می‌کنند تا با ایجاد بحث و انتشار عکس‌های مونتاژی خشونت‌ها را بر عهده حکومت انداخته تا مسئولیتی در قبال تخریب اموال عمومی نداشته باشند.
همچنین سازمان در حوادث اخیر نشان داده که بیش از گذشته تحت تأثیر کشورهای معاند مانند عربستان قرار دارد. سازمان در راستای تحقق اهداف این کشورها می‌خواهد نشان دهد که ایران از تأمین امنیت که اولین نیاز هر فردی است ناتوان بوده و این مسئله که ایران در بین کشورهای پرآشوب خاورمیانه منطقه‌ای امن است را زیر سؤال ببرد. بااین‌حال هوشیاری به‌موقع مسئولان و مردم سبب شده تا مجاهدین نتوانند به اهداف خود دست یابند.
دکتر سیدمحسن موسوی‌زاده

خروج از نسخه موبایل