Me popullsinë e saj të vogël prej 2.8 milion njerëz, Republika e Shqipërisë mund të duket se ka një detyrë më të menaxhueshme (në varësi, natyrisht, nga disponueshmëria e burimeve të kujdesit shëndetësor) të testimit dhe përcjelljes së kontakteve për të ndaluar përhapjen e koronavirusit, sesa vendet me miliona qytetarë të shumtë që jetojnë në qytete të mëdha, të përhapura dhe në rrethe. Por ndërsa Shqipëria zgjat bllokimin e saj për të ndaluar përhapjen e koronavirusit, vendi përballet me një problem specifik me të cilin përballen edhe disa vende të tjera, veçanërisht Koreja e Jugut, praninë e një kulti të mbyllur dhe të fshehtë në mes të popullatës.
Që nga ardhja e saj në Shqipëri në vitin 2016, Muxhahedinët Khalq Iranianë, të njohur gjithashtu si kulti i Rajavit sipas udhëheqësve të tij Massoud dhe Maryam Rajavi, grupi ka shkaktuar probleme për autoritetet dhe qytetarët e vendit të tyre pritës. Duke shfrytëzuar problemet e pazgjidhura të krimit, korrupsionit dhe një gjendje të dobët në varësi të aprovimit amerikan, MEK ka manipuluar, dhënë ryshfet dhe frikësuar rrugën e saj në elementet politike, mediatike dhe kriminale të shqipërisë. Sipas historianit të mirënjohur Olsi Jazexhi, MEK madje ka çoroditur politikën e jashtme të Shqipërisë duke e bërë atë një qendër për aktivitetet anti-Iran dhe krijimin e një makthi sigurie për policinë dhe shërbimet e sigurisë në Shqipëri.
Tani grupi paraqet një rrezik tjetër për vendin, një rrezik për shëndetin publik që nuk mund të vlerësohet ose menaxhohet.
Në vitin 2017, si mbështetja e heshtur nga administrata Trump, ashtu edhe mbështetja e hapur nga personalitete neokonservatore, mundësuan që drejtuesit e MEK të shmangin një program të planifikuar de-radikalizimi dhe në vend të kësaj të ndërtonin një kamp të mbyllur dhe të sigurt në Manez, një vend jo i largët në qarkun e Durrësit që është kthyer në shtëpi për deri në 2,000 anëtarë të kultit. Kampi Ashraf 3, siç dihet, mbrohet nga personeli privat i armatosur i sigurimit, si dhe nga zyrtarët e MEK; lejohen të hyjnë vetëm personat e ftuar. Para kësaj burgosje masive, dhjetëra anëtarë përfituan nga lëvizja në Shqipëri për t’u ndarë nga grupi. Ata raportuan abuzime të tmerrshme të të drejtave të njeriut dhe kushtet e skllavërisë moderne në MEK. Gazetarëve iu refuzua hyrja në kamp për të intervistuar anëtarët e mbyllur atje.
Për shumicën e anëtarëve të MEK atëherë, një bllokim mund të duket i parëndësishëm pasi ata tashmë ishin të detyruar në izolim nga bota e jashtme, por për Shqipërinë, ekzistenca e grupit në vend paraqet një dilemë të vërtetë.
Edhe pse shumica e anëtarëve të kultit nuk do të dalin në publik, grupi mbështetet në furnizime të rregullta nga jashtë, veçanërisht ushqime dhe ilaçe, dhe ata që dalin të blejnë këto furnizime janë pjesë e një zinxhiri më të madh të kontakteve që shtrihen gjatë gjithë rrugës drejt Italisë. Jo vetëm që anëtarët e MEK-ut që lëvizin nëpër Shqipëri janë të pa llogaritshëm dhe të pashtershëm, MEK është i njohur për trafikimin e anëtarëve të vet në kufijtë kombëtarë.
Anëtarët kryesorë të MEK bënë udhëtime të shpeshta në Itali në muajt e parë të këtij viti, duke i ekspozuar ata ndaj COVID-19. Në këtë drejtim, është e rëndësishme të pranohet që anëtarët e MEK nuk janë të gjithë të vendosur në kampin e mbyllur. Vitin e kaluar, udhëheqësi i MEK-së, Maryam Rajavi u detyrua të linte bazën e saj në Francë dhe të ngrejë selinë e saj të re në Shqipëri. Shumë anëtarë kryesorë jetojnë në kryeqytetin e Tiranës dhe zënë një larmi ambientesh, nga zyrat e biznesit deri në një kat të tërë të Hotelit Ndërkombëtar në Sheshin Skënderbej në Tiranë. Ku janë ata njerëz tani? Cfarë kontakti kishin ata midis Italisë dhe banorëve të Kampit Ashraf 3? Qarku i Durrësit është epiqendra e epidemisë aktuale të koronavirusit në Shqipëri. A janë infektuar anëtarët e MEK brenda?
Ne nuk e dimë dhe nuk mund ta dimë kurrë. Autoritetet shqiptare, përfshirë shërbimet e sigurisë, nuk kanë qasje në kamp. Sipas gazetarit investigues Gjergji Thanasi, i cili jeton në rrethin e Durrësit afër kampit të MEK, Ministria e Shëndetësisë “merret me Kampin Ashraf 3 sikur të mos ekzistojë. Nuk ka asnjë linjë të vetme në dokumentet e zyrtarëve shëndetësor të Bashkisë Durrës të shkruara për kampin dhe banorët e tij. Asnjë zyrtar shqiptar i shëndetësisë nuk ka hyrë ndonjëherë në kamp”.
Kjo do të thotë se pa marrë parasysh sa e vështirë mund të punojnë epidemiologët për të gjurmuar kontaktet e rasteve pozitive në të gjithë vendin, MEK nuk do të lejojë personelin e Ministrisë së Shëndetësisë brenda kampit të testojë individët atje. Thanasi vazhdon të shpjegojë, “MEK ka mjekët, infermierët dhe dentistët e tyre. Kur kanë pacientë të sëmurë rëndë, ata punësojnë ambulanca private për t’i transportuar në një spital publik në Tiranë”.
Sidoqoftë, ajo që është thellësisht shqetësuese në këtë krizë janë porositë që dalin nga kampi dhe u kaluan fshehtas atyre që janë të interesuar për mirëqenien e tyre. Mbi një mijë familje të këtyre anëtarëve të MEK-ut të zhdukur, të cilët janë përpjekur për dy dekada të krijojnë kontakte me të dashurit e tyre, thonë se këto mesazhe janë alarmante. Ata thonë se drejtuesit e MEK kanë bllokuar çdo formë të qasjes në kujdesin mjekësor dhe vizitat në spital janë anuluar. Ata gjithashtu raportojnë se disa njerëz kanë humbur dhe askush nuk e di se ku janë. Të gjithë brenda kampit shqetësohen për virusin dhe se nuk po ndihmojnë. Ata thonë se ekziston një ndjenjë e përgjithshme frike për përhapjen e COVID-19.
Sipas Thanasi, punonjësit e Bashkisë Durrës që ishin angazhuar në dezinfektimin e rrugëve, shesheve, tregjeve të pleshtave dhe tregjet e prodhimit të bujqësisë kishin kontaktuar me kampin MEK përmes zyrtarëve lokalë të këshillit Manez duke ofruar dezinfektimin e kampit. “Ne u falënderuam pa masë përpara se oferta jonë të refuzohej me shumë edukatë. Komandantët në kamp këmbëngulën se ata kishin dezinfektuar plotësisht kampin”, u tha Thanasi. Punonjësit e Komunës, megjithatë, shtuan se “nuk kishte prova që kjo ishte bërë”.
Jashtë kampit, banorët lokalë kanë vëzhguar përpjekjet e MEK për t’u marrë me krizën. Duke folur me gazetarin Thanasi, një banor tha, në hyrje të kampit, roje të armatosura të sigurisë shqiptare dhe anëtarët e MEK janë vërejtur të veshin maska dhe doreza, “por ata që janë me detyrë në një portë të dytë nuk përdorin gjithmonë mjete mbrojtëse”.
Duket se në publik, personeli i MEK do të veshë maska dhe doreza, por një grup anëtarësh të MEK që punojnë në një strukturë të vogël jashtë gardhit të kampit përballë hyrjes kryesore në përgjithësi nuk mbajnë masa mbrojtëse. Mund të jetë që mungesa e PPE do të thotë që MEK duhet të ndërmarrë një ushtrim të marrëdhënieve me publikun që të shihet për të vëzhguar masat distancuese, izoluese dhe mbrojtëse. Më cinikisht, shpërndarja e lezetshme e veshjeve mbrojtëse mund të lidhet me një hierarki privilegjie.
Pa mbikëqyrje zyrtare, nuk dihet se sa anëtarë të MEK do të infektohen nga virusi dhe sa do të vdesin si rezultat i këtij infektimi. Ajo që dihet është se që pas mbërritjes në Shqipëri, dhjetëra anëtarë të MEK kanë vdekur, thuhet se nga pleqëria dhe sëmundja, megjithatë shkaku i tyre i raportuar i vdekjes nuk mund të mbështetet.
Drejtuesit e MEK kryesisht refuzojnë ekzaminimet pas vdekjes. Drejtuesit e MEK nuk kanë gjasa të raportojnë rastet e të infektuarve dhe vdekjeve të COVID-19. Anëtarët e MEK janë veçanërisht të ndjeshëm ndaj shkatërrimeve të këtij virusi. Mosha mesatare e tyre është rreth 65 vjeç, me disa anëtarë mbi vitet shtatëdhjetë e tetëdhjetë. Shumë anëtarë kanë probleme themelore shëndetësore dhe dobësi të sjella nga dekadat e punës së tepërt dhe kushteve të vështira të jetesës të kaluara në Irak. Vetë Rajavi është aq e frikësuar që i nënshtrohet virusit, sa që në mars ajo pati një nga lobistët e saj parlamentarë të ngrinte mundësinë e udhëtimit në Mbretërinë e Bashkuar, ku edhe si vizitor ajo mund të hynte në objektet mjekësore të klasit botëror.
Eshtë e qartë, edhe nëse MEK përfundimisht lejon që anëtarët e sëmurë të testohen dhe të marrin kujdesin mjekësor të vendit, Shqipëria nuk është e përgatitur dhe e pajisur për t’u marrë me një shpërthim të gjerë të koronavirusit në mesin e popullatës indigjene. Nëse ky grup problematik konsumon burime të duhura keq, gishti i fajit me siguri do të shkojë tek politikanët e korruptuar të Shqipërisë, të cilët lejojnë këtë grup të shkelë ligjet e vendit dhe interesat kombëtare dhe të ndjekë axhendën e tij. Ai gisht i fajit duhet gjithashtu të tregojë drejtpërdrejt edhe administratën Trump. Sekretari i Shtetit Mike Pompeo është i lumtur që përdor propagandën e MEK-ut të dendur nga kampi Ashraf 3 nga anëtarët e skllavëruar për të sulmuar Iranin dhe për të justifikuar vazhdimin e sanksioneve ekstreme. Cfarë përgjegjësie do të marrë ai për shëndetin dhe mirëqenien e këtyre njerëzve dhe popullit të Shqipërisë./gazetaimpakt/responsiblestatecraft
Nga Massoud Khodabandeh