نهادینه کردن فرهنگ مسالمت و پرهیز از خشونت – 5

انگیزه اعمال زور

تصور عامیانه می گوید انسانها زمانی زور به کار می برند که نیاز به خشونت دارند زیرا در وجود آنها خشونت نهفته است.

این نظر که در برخورد اول خیلی هم مسلم به نظر می رسد تا حدودی اشتباه است، از آنجایی که این موضوع بسیار عمومیت یافته و همواره در تحلیل جنگها و ترورهای سیاسی و غیره پیش کشیده می شود لازم است بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

تصور مورد بحث، تحت عنوان الگوی انرژی مطرح می شود که معتقد است رفتار خشن زمانی پدید می آید که انرژی خشونتی که بالقوه در درون افراد وجود دارد فعلیت پیدا کرده انسان را وادار به ایجاد خسارت و نابودی می کند.

در توضیح الگوی انرژی این فرض نیز وجود دارد که این انرژیها بر اساس قوانین هیدرولیک باید به طریقی نمود پیدا کنند یعنی چنانچه سرکوب شوند از جای دیگر سر برآورده باعث ناراحتی روانی می شوند.

عمومیت یافتن این الگو نه تنها به دلیل سادگی آن بلکه به دلیل حمایتی نیز هست که توسط بعضی دانشمندان ازآن شده و می شود البته هر کدام تفاسیر گوناگونی ارائه می دهند.

و مهمترین اختلاف نظر، از این سوال ناشی می شود که آیا این انرژی به صورت لحظه ای در ارگانیسم انسان بوجود می آید یا بالعکس در مقابل رویدادهای ناگوار فعلیت پیدا می کند.

شما متحیر خواهید شد اگر بدانید که چقدر ساده می توان انسانها را برای جنگ و ابراز خشونت ترغیب کرد، البته چیزی باید در درون آنها تاثیر گذارده، ومحرکی برای ایجاد نفرت و نابود کردن وجود داشته باشد.

هنگامی که انسانها برای ابراز خشونت ترغیب می شوند یک رشته انگیزه های اصیل و پلید چه آنهایی که انسان درباره آنها با صدای بلند صحبت می کند و چه آنهایی که انسان در برابرشان سکوت می کند.

تمایل به خشونت و تخریب مطمئنا یکی از آنهاست فجایع بیشمار در تاریخ و در روزگار فعلی وجود و شدت آن را تایید می نماید آمیزش این گرایش با دیگر گرایشهای آرمان خواهانه طبعا ارضای آن را آسان می کند.

هنگام بروز فجایع این احساس به انسان دست می دهد که انگیزه های آرمان خواهانه احتمالا فقط پوششی برای گرایشهای مخرب هستند.

فروید موضع تئوریک محرکی را با نقطه نظر آرمان خواهانه ارتباط می هد، اگر نظریه محرک خشونت فروید را به دقت به قاعده در آوریم چیزی نیست جز همزاد غیر مستقیم محرک مرگ که جهت گیری خارجی پیدا کرده و در نهایت سخت گیری باعث نابودی خود فرد است

صرفنظر از اینکه در ارتباط با اعمال زور گروهی خصوصا به عوامل بیولوژیک –شخصی اهمیت زیادی داده می شود و تاثیرات محیطی کمتر مورد توجه قرار گرفته در مورد وجود سرچشمه محرک لحظه ای هیچ گونه سند تجربه ای ارائه نشده است.

ادامه دارد

کانون فلق، شانزدهم دسامبر 2006

منبع

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا