Kur në vitet e para të viteve 2010, Organizata Muxhahedin Khalq (MKO / MEK / PMOI / Kult i Rajavit) supozohej të dëbohej nga Iraku, një nga çështjet më të rëndësishme të ngritura nga UNHCR, ishte mënyra e transferimit të grupit anëtarët në një vend të tretë.
Kishte dy situata kryesore, e para për të shqyrtuar llojin e azilit për secilin person individualisht, dhe përfundimisht zgjedhja e lirë e njerëzve për t’u vendosur në vendet e treta si refugjatë. Në këtë rast, anëtarët e grupit mund të vendosnin për jetën e tyre të ardhshme pa kontrollin e udhëheqësve. Mbi bazën e provave përfundimtare, shumica e anëtarëve do të zgjidhnin të jetonin të pavarur dhe të lirë nga kontrolli i ngjashëm me kultin e MEK, e cila do të çonte në humbjen e forcave të organizatës dhe shpërbërjen e saj përfundimtare.
Por çështja e dytë që drejtuesit e MEK u përqëndruan në të dhe gjithashtu përfituan nga ndihma e lobistëve perëndimorë, në veçanti amerikanëve, ishte transferimi i integruar i grupit në një vend të tretë, në mënyrë që, si në të kaluarën, ata të mund të i kanë anëtarët e tyre nën një kontroll organizativ.
Prandaj, përpjekjet e drejtuesve të organizatës dhe ndihma e lobistëve të tyre amerikanë për të zgjedhur Shqipërinë ishte një pjesë e rëndësishme e procesit të mbajtjes së forcave të grupit. Udhëheqësve të grupeve u duhej të vazhdonin kufizimet organizative dhe kufizimet çnjerëzore, që ishte, në fakt, një akt në kundërshtim me ligjet civile të vendit pritës.
Prandaj, zhvendosja e anëtarëve të MEK nga Iraku në një hapësirë më të lirë në Evropë dhe një ndryshim i papritur i vendit për anëtarët e organizatës, i ndihmoi ata të arrijnë botën e lirë, larg strukturës organizative në shumë pak mundësi. Shumica e anëtarëve zbuluan se ata duan të largohen nga organizata dhe duan të jenë të lirë më shumë se kurrë.
Kjo është mjaft e kuptueshme kur u referohemi të dhënave të anëtarëve të arratisjes nga Kampi Ashraf, që pavarësisht mundësisë së vdekjes dhe mungesës së ndonjë imazhi të qartë mendor të jetës pas arratisjes, ata ishin të gatshëm të pranonin rrezikun e largimit nga MEK .
Çfarë po ndodh tani në kampin e MEK-ut në Manëz, Shqipëri? Vazhdon e njëjta hapësirë izolimi, të jetosh lirshëm është e pamundur, rregulloret si kulti zbatohen ditë e natë, nuk ka qasje në mjetet e komunikimit. Dhe këtë herë, kjo po ndodh në Evropë, kontinent i cili pritet të jetë vendi më demokratik në botë.
Në procesin e asgjësimit të MEK nga Iraku, duhej të përmbusheshin dy qëllime: nga njëra anë, Iraku po kërkonte të pastronte vendin e tij nga ekzistenca e terroristëve, e cila u përmbush si rezultat i kërkesës së popullit të Irakut dhe këmbëngulja e qeverisë.
Nga ana tjetër, çështja e lirimit të anëtarëve të MEK u ngrit. Qëllimi i dytë nuk është përmbushur ende, dhe për pasojë drejtuesit e grupit vazhdojnë të shkelin të drejtat e anëtarëve, këtë herë në zemër të Evropës.
Në fakt, mund të thuhet se vetëm një burg i paligjshëm i quajtur Ashraf me të burgosurit e tij është transferuar nga Iraku në Shqipëri. Si pjesë e territorit evropian, Shqipëria njihet për lirinë, të drejtat e njeriut dhe demokracinë. Ajo që po ndodh në të ashtuquajturin Kampi Ashraf 3 në Manez kërkon një përgjigje nga media ndërkombëtare, monitorimin e organizatave të të drejtave të njeriut dhe ndjekjen e qeverive evropiane. Përndryshe, ky vend është një provë e gjallë kundër pretendimeve të Evropianëve për ekzistencën e lirisë dhe të drejtave të njeriut.
Vendet evropiane dhe organizatat e të drejtave të njeriut duhet të shpjegojnë se, pavarësisht nga kërkesa për monitorimin e tyre të situatës së të drejtave të njeriut në kontinentet e tjera, si e justifikojnë ata situatën në kampin e MEK në Shqipëri dhe çfarë është bërë për t’i dhënë fund këtyre kushteve deri tani?