به گزارش خبرگزاری صداوسیما، شبکه خبر سه شنبه شب در برنامه گفتگوی ویژه خبری ، روند محاکمه عناصر اصلی گروه مجاهدین خلق را با کاظم غریب آبادی – معاون بین الملل قوه قضائیه و دبیر ستاد حقوق بشر کشورمان بررسی کرد.
مقدمه مجری: دادگاه رسیدگی به اقدامات اعضای گروه تروریستی مجاهدین خلق برگزار شد و طبق اعلام دادگاه کیفری یک استان تهران در دادگاه رسیدگی به جنایت مجاهدین خلق ۱۰۴ عضو این گروه محاکمه می‌شوند با معرفی نشدن وکیل از طرف متهمان ۵ وکیل از مرکز وکلای قوه قضائیه کار دفاع از متهمان را بر عهده دارند.
سوال: آقای دکتر غریب آبادی به نظر می‌رسد که عدالت در مورد گروه تروریستی گروه تروریستی مجاهدین خلق تا الان اجرا نشده است.
غریب آبادی: ما پرونده‌هایی در برخی مراجع قضایی به صورت موردی در مورد برخی از اعضای گروه مجاهدین خلق که یا دستگیر می‌شدند یا جرایمی مرتکب می‌شدند داریم و مستندات و مدارک و ادله هایی هم وجود داشت، اما ما هیچ وقت نسبت به تشکیل یک دادگاه برای محاکمه‌ی کلیت این سازمان تروریستی و محاکمه سران آن تشکیل ندادیم این سوال بزرگ برای خود ما هم بود، ولی هر چند دیر، من هم اذعان می‌کنم هر چند دیر، اما در واقع این تصمیم در سال گذشته در چارچوب نظام قضایی گرفته شد ریاست محترم قوه قضائیه هم دستور دادند که با جدیت باید این پرونده هم تشکیل بشود و هم مورد رسیدگی و پیگیری قرار بگیرد. ما یک اصلی داریم در چارچوب حقوق یا حقوق داخلی یا حقوق بین الملل ، بیشتر به آن بحث مقابله‌ی با بی کیفرمانی است، بی کیفرمانی یعنی این که اگر بالاخره کسی جرمی را مرتکب شد به ویژه جرایمی که شامل مرور زمان نمی‌شوند، الان نوع جرائمی که مجاهدین خلق انجام دادند از نوع جرایمی نیست که شامل مرور زمان بشود، چون جرایم علیه امنیت داخلی و خارجی یک کشور هست جرایم تروریستی است، تشکیل گروه و یا فرقه‌ی تروریستی است، و اقداماتی از این قبیل. باید مقابله بشود با بی کیفرمانی یعنی نباید بدون کیفر بماند، هر چند دیر، اما این دادگاه به نظر من اقدامی بسیار مناسب بود تصمیمی بسیار درست و صحیح بود که در چارچوب نظام قضایی گرفته شد و البته با همکاری تمامی دستگاه‌های ذیربط و از این رو ما در واقع امیدوار هستیم که انشاالله بتوانیم با همان بحث بی کیفرمانی که خدمت شما عرض کردم مقابله کنیم برای اجرای عدالت، حالا این مهم نیست که بگوییم الان آیا ما به مجاهدین خلق دسترسی داریم یا نداریم آیا این اعضای اصلی گروه تروریستی مجاهدین خلق در داخل حضور دارند یا ندارند؟ حالا من لابه لای عرایضم انشاالله خواهم گفت که برگزاری این دادگاه چه توفیقات و دستاورد‌هایی می‌تواند برای جمهوری اسلامی ایران داشته باشد و چه مخاطراتی می‌تواند برای اعضای گروه تروریستی مجاهدین خلق به دنبال داشته باشد.
سوال: روند برگزاری دادگاه و صدور آرای چه تاثیراتی خواهد داشت در جامعه بین الملل و در بین نهاد‌های حقوق بشری؟
غریب آبادی: این پرونده تحقیقاتش در واقع از سال ۱۴۰۱ آغاز شد یک فرآیند طولانی چندین ماهه را طی کرد، شبانه روزی تیم‌های مختلفی در واقع هم در دستگاه قضایی و هم در دستگاه‌های مجری قانون، نهاد‌های نظامی و انتظامی و همچنین امنیتی ما کار کردند شبانه روزی که مستندات لازم را جمع آوری بکنند تا منجر شد به صدور کیفرخواست از سوی دادستانی تهران در تاریخ ۱۸ تیرماه همین سال جاری که این کیفرخواست ۷۲۹ صفحه است یعنی کیفرخواستی است که بسیار جامع است و به تمامی ابعاد پرداخته در چندین فصل و خود این کیفرخواست در واقع فقط خلاصه نمی‌شود در همین ۷۲۹ صفحه، چیزی حدود ۶ هزار و ۷۵۷ صفحه مستندات و ضمائم مکتوب دارد و چیزی حدود هزار ساعت هم مستندات صوتی و تصویری است یعنی ما ضمائم بسیار تفصیلی هم مکتوب و هم صوتی و تصویری در واقع پرونده، این نشان می‌دهد تازه البته این را هم من عرض کنم خدمت شما که باز این تمام آن مستندات راجع به جنایت و جرایم گروه تروریستی مجاهدین خلق نیست این پرونده ۱۰۵ متهم دارد یک متهم در واقع خود گروه تروریستی مجاهدین خلق است بعنوان شخص حقوقی و ۱۰۴ متهم هم از اعضای کادر اصلی این گروه تروریستی هستند که در واقع بعنوان اشخاص حقیقی به شمار می‌روند.آیا خلاصه می‌شود تمام جنایت‌هایی که گروه تروریستی مجاهدین خلق انجام دادند توسط همین ۱۰۴ نفر بررسی کرد نه خیر، طبیعتا پرونده متعاقبا باز خواهد بود برای رسیدگی به سایر جرایم گروه تروریستی مجاهدین خلق و همچنین سایر افراد دیگر، ولی الان تمرکز بر این ۱۰۵ نفر است.
سوال: در صورت اتمام محاکمه و پایان رسیدگی به موضوع جنایات گروه تروریستی مجاهدین خلق امکان برگرداندن این ۱۰۴ نفر به کشور وجود دارد؟
غریب آبادی:. ما تمام اصول دادرسی عادلانه را در این پرونده رعایت کردیم، در واقع چه اصولی هست؟ اولین اصل در واقع این است که باید متهم حالا هر کسی باشد، در هر جایی باشد، بتواند از حق دفاع از خودش برخوردار باشد، برای همین مرجع قضایی ذیربط و شعبه‌ی ویژه‌ای که تشکیل شد برای رسیدگی به این پرونده، هم در جراید کثیرالانتشار تشکیل این پرونده را به اطلاع متهمین رساند که اگر می‌خواهند وکیلی برای خودشان تعیین کنند اقدام کنند ظرف موعد قانونی و هم بالاخره ببینید این گروه تروریستی مجاهدین خلق این سازمان بالاخره برخی ارگان‌های رسمی دارد این‌ها رایانامه‌هایی دارند به تمام این مشخصات تماس این‌ها هم این اطلاعات و اطلاع رسانی انجام شده، آن موعد قانونی گذشت مجاهدین خلق کسی را برای دفاع از خودشان معرفی نکردند، اما باز قانون ما این جا متوقف نمی‌شود، چون برخی از جرایمی که این‌ها انجام دادند جزء جرایم جدی و مهم است قانون آیین دادرسی کیفری بر این نظر است که حتما باید برای آن‌ها اگر وکیل تعیینی امکان ندارد یا خودشان امتناع می‌کنند از معرفی وکیل تعیینی باید وکیل تسخیری اقدام بشود که این اقدام توسط دادگاه صورت گرفت که ۵ نفر انتخاب شدند این یکی از اصول متعالی ما است که بتوانند با وجود این که وکیلی معرفی نکردند حداقل از این‌ها دفاع بکنند شاید این سوال مطرح شود که وکیل تسخیری که دسترسی به آن مجاهدین خلق ندارد چگونه می‌خواهد از این‌ها دفاع بکند؟ من همین امروز مصاحبه‌ای را از یکی از این وکلای تسخیری دیدم که خیلی نکات بسیار خوبی را مطرح کرده بود، گفت که مجاهدین خلق می‌توانند مستندات خودشان را بفرستند و اگر بفرستند ما بعنوان وکیل تسخیری حتما استفاده خواهیم کرد ببینید یک کار شکلی و تشریفاتی نیست تعیین وکلای تسخیری. حالا این سوال مطرح است که اگر خود مجاهدین خلق نخواستند که وکیلی را معرفی بکنند آیا ما نباید دادگاهی را تشکیل بدهیم و آیا نباید دنبال محاکمه برویم این نباید مانع از اجرای عدالت و پیگیری پرونده قضایی شان بشود، اما در هر صورت مشخصات این وکلا هست راه‌های تماس وجود دارد اگر این اعضای تروریستی با این که تروریستی هم هستند، ولی باز ما همان‌ها را هم مانع نمی‌شویم از این که بتوانیم زمینه‌ی دفاع از آن‌ها را هم فراهم بکنیم می‌توانند هر مستنداتی را بفرستند و در هر مرحله‌ای حتی اگر بخواهند وکیلی را هم تعیین بکنند، دادگاه در واقع این کار را انجام خواهد داد یعنی وکلای تسخیری کنار خواهند رفت و وکلای تعیینی خواهند آمد و کار را ادامه خواهند داد.
جرائمی که این‌ها مرتکب شدند جرایم بسیار گسترده‌ای هست، شما ببینید از اول پیروزی انقلاب اسلامی این تنها گروه تروریستی نبود ما شاهد شکل گیری گروه‌های ترویستی مجاهدین خلق با حمایت ویژه غرب و آمریکا در داخل جمهوری اسلامی بودیم، ولی گروهی که بیشترین اقدامات جنایتکارانه تروریستی را انجام داد همین گروه ترویستی مجاهدین خلق بود هم به دلیل انحرافاتی که در نوع ایدئولوژی و طرز تفکر آن‌ها وجود داشت، وقتی که ایده‌های انقلاب اسلامی و رویکرد حضرت امام را به زعم خودشان مغایر با رویکرد خودشان دیدند، حتی آمدند دنبال ذخیره سازی اسلحه، دست بردن به اسلحه، ما تا آخرین آماری که در واقع داریم این آخرین آمارمان هم برای چندین سال قبل است، گروه تروریستی مجاهدین خلق بیش از ۱۷ هزار نفر را شهید کرد هم از مسئولین نظام هم بیشتر از مردم، بیشتر از زنان و کودکان اقدامات شان هم فقط بحث ترور نبود یعنی شما ببینید این‌ها در هواپیما ربایی دخیل بودند، در آدم ربایی شکنجه و قتل دخیل بودند، در سرقت برای تامین مالی تروریست، سرقت از بانک‌ها دخیل بودند، یعنی جنایات جنایات گسترده‌ای است و خلاصه بگوییم که مثلا بیایند چند عملیات ترور انجام بدهند نبوده، در جاسوسی برای دشمن این‌ها دخیل بودند و اقدامات زیادی را انجام دادند چه موقعی که در داخل بودند و چه زمانی که رفتند در داخل خاک عراق و رژیم بعث عراق به آن‌ها پناه داد و حتی آن‌ها را در کمپی مستقر کرد و اطلاعات را باز می‌گرفتند، برخی نشانی‌های مردم عادی، تجمعات را می‌دادند موشک باران‌ها عموما برخی از آن‌ها بر اساس اطلاعاتی بود که مجاهدین خلق می‌دادند و چقدر مردم بیگناه در اثر همین اطلاعاتی که این‌ها دادند جان خودشان را از دست دادند باز جنایات شان تازه خلاصه در جنایات در ایران هم نمی‌شود در همین خود عراق، ما آن بحث انتفاضه شعبانیه را داریم که فقط در طول چند ماه بیش از ۱۸۰ هزار نفر انسان بیگناه آنجا کشته شدند و یک پای ثابت قتل این مردم در کنار نیرو‌های صدام همین مجاهدین خلق بودند و جالب این است که دستگاه قضایی عراق برای مجاهدین خلق پرونده تشکیل داده و برای ۱۱۸ نفر از رهبران آن‌ها حکم جلب صادر کرده است یعنی الان ببینید ما تنها کشوری نیستیم که راجع به مجاهدین خلق پرونده تشکیل دادیم آن پرونده از حدود چندین سال قبل در عراق تشکیل شده و پیگیر پرونده هستند و ما در چارچوب کمیته‌ی قضایی مشترک مقابله با تروریست داریم با عراق این پرونده را هم داریم پیگیری می‌کنیم.
سوال: پس قابلیت اجرایی دارد حکم‌هایی که صادر می‌شود؟
غریب آبادی: بله در واقع اگر این برای اینترپل صادر بشود و تبدیل به بخشنامه بشود دیگر هر کشوری باید آن‌ها را در هر جایی پیدا کردند باید تحویل بدهند از طریق اینترپل به کشوری که درخواست کننده است یعنی نظام قضایی عراق و پلیس عراق همچنان دنبال آن احکام جلب صادره هستند که اجرایی بکنند در سوریه ما شاهد حضور داعش و گروه تروریستی بودیم باز این‌ها رفتند آنجا این تروریست‌ها را آموزش دادند و در کنار آن‌ها علیه مردم و دولت سوریه جنگیدند جنایات این‌ها جنایات گسترده‌ای است. سوالی که شما کردید اگر دادگاه حکم بدهد چه اتفاقی خواهد افتاد؟
سوال: امکان استرداد و برگرداندن شان وجود دارد یا نه؟
غریب آبادی:ما با برخی کشور‌ها موافقتنامه‌های استرداد داریم، استرداد مجرمین، طبیعتا با آن کشور‌هایی که ما در واقع موافقتنامه داریم اگر مجاهدین خلق اطلاعاتی داشته باشیم که در آن کشور‌ها هستند طبق آن موافقتنامه آن کشور‌ها باید با ایران همکاری کنند و آن‌ها را مسترد بکنند صرفا در واقع بحث این نیست، الان این‌ها عمدتا در کشور‌های اروپایی هستند عمده‌ی این‌ها در آلبانی هستند و مرکزیت شان هم در فرانسه متاسفانه مستقر است هر چند ما اخیرا شاهد برخی محدودیت‌ها بودیم توسط دولت آلبانی و بعضا توسط دولت فرانسه که البته آن هم ناشی از اطلاع رسانی‌ها و ارائه مستنداتی بود که ایران انجام داد به این کشور‌ها و آن‌ها به این نتیجه رسیدند که مجاهدین خلق برای امنیت خود آن‌ها هم خطرناک هستند. آن محدودیت‌ها هم آنجا انجام شده، ولی طبیعتا ما تا الان برای اعضای اصلی گروه مجاهدین خلق و برای سازمان تروریستی مجاهدین خلق حکم قضایی نداشتیم، هر گونه پیگیری نزد محاکم کشور‌های خارجی و نزد محاکم بین المللی مستلزم این است که شما ابتدا راجع به آن گروه و فعالیت‌های جنایتکارانه آن‌ها پرونده قضایی تشکیل داده باشید و احکامی را طی یک فرآیند دادرسی عادلانه صادر کرده باشید پس این یک پیش نیاز است وقتی که این کار صورت بگیرد دیگر برای کشور‌ها کار ساده‌ای نیست که همکاری نکنند، ببینید دیگر وقتی ما رسیدگی بکنیم با این حجم از مستندات و احکام دادگاه‌ها دیگر برای کشوری مثل فرانسه بسیار سخت خواهد بود برای کشور‌های دیگری مثل آلمان که بعضا مجاهدین خلق آنجا هستند بسیار سخت خواهد بود که در واقع باز هم بیایند مقابله بکنند با احکام قضایی و همچنان از این گروه‌های تروریستی حمایت کنند.
سوال: درباره اطلاع رسانی‌های جمهوری اسلامی ایران نسبت به جنایاتی که این گروه مجاهدین خلق انجام داده بیشتر توضیح بدهید.
غریب آبادی: مجاهدین خلق، حالا من برخی از جنایات شان را در داخل گفتم خدمت شما در دو کشور پیرامونی ما سوریه و عراق، این‌ها یک سازمان بسیار خطرناکی هستند که حتی به اعضای خودشان هم رحم نمی‌کنند، از آن انقلاب ایدئولوژیکی که در چارچوب سازمان تروریستی مجاهدین خلق روی داد و از آن جداسازی زنان از شوهران خودشان و فروپاشی نظام خانواده، جدا کردن فرزندان از خانواده‌ها و سپردن آن‌ها به دست خانواده‌های دیگر و ارسال شان به کشور‌های دیگر، عقیم سازی، شکنجه، حتی قتل اعضای خودشان، تمام این‌ها را ما شاهد هستیم و شاهد بودیم، بلکه حتی این‌ها به یک شیوه‌های عجیب دیگری در کشور‌های اروپایی روی آوردند مثلا ما یک قطعنامه‌ای را پارلمان اروپا همین چند ماه قبل صادر کرد فکر می‌کنم دو سه ماه قبل این قطعنامه بسیار جدید است با این که مثلا خود اتحادیه اروپا گروه تروریستی مجاهدین خلق را چندین سال قبل از فلسطین گروه‌های تروریستی متأسفانه خارج کرد، ولی باز نمی‌توانند از کنار واقعیت‌ها راجع به ماهیت دقیق این گروه طفره بروند. این قطعنامه چه می‌گوید؟ یک بند از این قطعنامه اختصاص پیدا کرده به اقدامات مجاهدین خلق، آمده گفته مجاهدین خلق یک گروهی هستند که متوسل می‌شوند به قتل، ارعاب و شکنجه حتی علیه اعضای خودشان و متوسل می‌شوند به شیوه‌های کثیف برای سوء استفاده از نام نمایندگان پارلمان اروپا، می‌گوید بیانیه‌هایی را این‌ها منتشر می‌کنند اسامی اعضایی را از پارلمان اروپا می‌نویسند که این‌ها به هیچ وجه از این بیانیه‌ها حمایت نکردند و یا امضا نکردند. یا بعضا تهدید می‌کنند نمایندگان را یا تطمیع می‌کنند که بتوانند حمایت این‌ها را برای حضور در میتینگ هایشان و یا برای امضای بیانیه هایشان استفاده بکنند. این‌ها جلوی چشم اروپایی‌ها هست، این یک موضوع. بعد فعالیت‌های تروریستی مجاهدین خلق هنوز پایان نیافته، مجاهدین خلق خیلی دوست دارند که خودشان را الان بعنوان یک گروه سیاسی معرفی بکنند، و خیلی هم مضحک است که بدانید و بینندگان محترم ما که این‌ها در مجامع حقوق بشری هم ظاهر می‌شوند و می‌آیند سخنرانی می‌کنند و نمایندگان شان تحت پوشش‌های مختلف یک چهره کاملا حقوق بشری به خودشان گرفتند و یک چهره ظاهرا دموکراتیک به خودشان گرفتند، ولی فعالیت‌های تروریستی این‌ها متوقف نشده و ما همچنان شاهد جنایت‌های تروریستی این‌ها هستیم همین الان که من صحبت می‌کنم ما چندین پرونده داریم راجع به اقدامات تروریستی که بعضا موفق بوده و در سطح کوچک با تاثیرگذاری بسیار کم و یا در واقع اقداماتی که خنثی شده توسط نیرو‌های امنیتی ما و الان دارند محاکمه می‌شوند اعضای گروه تروریستی مجاهدین خلق و هواداران این‌ها دراین پرونده‌ها. این‌ها همچنان گروه تروریستی هستند مستندات این‌ها به این کشور‌ها ارائه شده، که آقا این‌ها یک گروه سیاسی صرف یا یک گروه به زعم خوشان حقوق بشری نیستند اینگونه نیست که بگوییم این‌ها مثلا از سال ۱۳۶۰ به بعد دیگر اصلا هیچ کار تروریستی انجام ندادند این‌ها حتی در برخی از کشور‌های اروپایی هم دست به همین اقدامات تروریستی زدند تهدید کردند برخی مقامات را، در بلژیک اگر خاطرتان باشد ما وقتی آقای اسدی دیپلمات ایرانی را در آنجا داشتیم و یک زندانی بلژیکی هم در ایران بود موافقتنامه استرداد در واقع انتقال محکومین بین دو کشور امضا شد و حتی در پارلمان تصویب شده بود مجاهدین خلق رفتند شکایت کردند در دادگاه بلژیک علیه دولت بلژیک که چرا باید شما چنین موافقتنامه‌ای را با ایران منعقد بکنید و تهدید کردند مقامات دولت بلژیک را که من به سفیر بلژیک هم در همین جا گفتم، گفتم شما وقتی میزبانی می‌کنید از یک گروه تروریستی الان این گروه تروریستی مقابل خود شما و تصمیمات شما که مبتنی بر حاکمیت ملی تان است می‌ایستد و تردید نکنید که اگر این‌ها به این نتیجه برسند به روی شما اسلحه هم خواهند کشید و عملیات تروریستی هم آنجا انجام خواهند داد پس ببینید مجموعه اطلاع رسانی‌های ما و ماهیت تروریستی این‌ها در حال حاضر که فراموش نشده و ادامه دارد و تهدیداتی که در واقع متوجه شهروندان اروپایی کردند و شیوه‌های کثیفی که در خود اروپا هم استفاده کردند این‌ها برخی کشور‌های اروپایی را به این نتیجه رسانده که باید این‌ها را محدود بکنند.
خبرگزای صدا و سیما