دیده بان حقوق بشر بر صحت نظر خود تأکید دارد
یو.پی.آی/ واشنگتن/ 13اکتبر
روز چهارشنبه سازمان دیدهبان حقوق بشر مجدداً بر ادعای بدرفتاری یک گروه ناراضی ایرانی [مجاهدین خلق] تأکید کرد.
این در حالی است که حتی یک هیأت پارلمان اروپا گزارشی را در رد گزارش این سازمان تهیه کرده و آن را «عاری از هرگونه حقیقت» خوانده بود.
اوایل سال جاری، گروه جهانی دیدهبان حقوق بشر گزارشی را منتشر نمود و ادعا کرد که در اردوگاه اشرف، مقر مجاهدین خلق – در شمال بغداد – بدرفتاریهایی صورت گرفته است. این گزارش مجاهدین را فرقهای افراطی توصیف کرد که رهبرانش نوعی اثرگذاری روانی را بر پیروان خود القاء کردهاند، مانند طلاقهای دستهجمعی در دهه 1980 که برای نشان دادن وفاداری محض به «اهداف سازمان» صورت گرفت.
این گزارش میافزاید اعضایی که خواهان جدایی از سازمان باشند مورد ضرب و شتم قرار گرفته و مدت طولانی در سلول انفرادی قرار گرفتند، که در نتیجه به چند مورد مرگ منجر شد.
مجاهدین خلق این اتهامات را رد کرده و ادعا میکند که این کار توطئه ایران برای بیاعتبار کردن گروه است.
گزارش هیأت پارلمان اروپا، بر مبنای ملاقات از اردوگاه اشرف در سپتامبر، از ادعاهای مجاهدین خلق پشتیبانی میکرد. هیأت در گزارش خود، گفت که گروه دیدهبان از اختیارات سازمان حقوق بشر فراتر رفته است. این هیأت به شهادتهای مخالف از جانب اعضای مجاهدین خلق گوش داد، که از ایده مجاهدین پشتیبانی میکردند و از دیدهبان حقوق بشر بدگویی مینمودند.
ما اتهامات موجود در گزارش دیدهبان حقوق بشر را بیاساس و خالی از حقیقت یافتیم. ما همچنین به این نتیجه رسیدیم که گزارش دیدهبان حقوق بشر عملاً ناقص و اساساً نادرست است.
هیأت از دیدهبان حقوق بشر، بهخاطر ملاقات نکردن از اردوگاه اشرف و بهخاطر مبنا قرار دادن گزارش بر شهادتهایی که در 12 تماس تلفنی گردآوری شده بودند، انتقاد کرد.
اما جو استورک از سازمان دیدهبان حقوق بشر روز چهارشنبه شدیداً از نتیجهگیریهای خودش دفاع کرد، و اتهامات خودش را علیه هیأت پارلمان اروپا روانه نمود.
وی به یونایتدپرس اینترنشنال گفت: آنها در صحبت کردن درباره متدولوژی خوب هستند. گواهیهای مخالفی که جمع کردهاند همگی از افراد رده بالا در مجاهدین خلق است. اکثر انتقادها در گزارش هیأت از جانب منابع مجاهدین خلق است.
استورک در پاسخ به اینکه چرا دیدهبان حقوق بشر علیرغم دعوت شدن از جانب مجاهدین خلق به اردوگاه اشرف نرفته است، توضیح داد که اتهامات سازمان او (علیه مجاهدین) به قبل از اشغال عراق به رهبری امریکا برمیگردد. ما در زمان حسین دعوت شدیم. هیچ سازمان حقوق بشری نمیتوانست آن پیشنهاد را با اعتماد قبول کند.
وی گفت دیدهبان حقوق بشر از زمان سقوط صدام حسین در تلاش بوده برای ملاقات از اردوگاه اجازه بگیرد. اما نیروهای امریکایی به تقاضاها پاسخ مثبت ندادند. از اینکه این مطلب را در گزارش نگنجاندیم افسوس میخورم. نیروهای ائتلاف در عراق نتوانستند ارائه این تقاضاها را تأیید کنند.
مجاهدین خلق در سال 1997 توسط دولت کلینتون بهعنوان سازمان تروریستی طبقهبندی شد. اما گروه از آن زمان توانسته با فراهم آوردن اطلاعات درباره برنامه هستهای ایران حمایتهایی را در ایالات متحده کسب کند. در سال 2004، نیروهای ائتلاف در عراق به اعضای مجاهدین خلق وضعیت حفاظت شده اعطا کردند.
وضعیت ظاهراً متناقض گروه، بهعنوان منبع ارزشمند اطلاعات و نیز یک سازمان تروریستی اعلان شده، به جنگ تبلیغاتی شدید بین مجاهدین خلق و رژیم ایران شدت میبخشد، جنگی که در آن دیدهبان حقوق بشر، پارلمان اروپا و دولت ایالات متحده بازیکن هستند.
ریموند تانتر عضو مؤسس کمیته خط مشی ایران که به دولت ایالات متحده مشورت میدهد، با استناد به گزارشی از این کمیته در ماه ژوئن که دیدهبان حقوق بشر را «قربانی عملیات اطلاعاتی جهانی» توصیف میکند، گفت استورک هدف یک فریب دقیق توسط وزارت اطلاعات و امنیت ایران است.
طبق گزارش کمیته خط مشی ایران، بسیاری از شاهدان که مورد مصاحبه دیدهبان حقوق بشر قرار گرفتند در واقع عوامل ایرانی بودند. از جمله حسین سبحانی، که دیدهبان حقوق بشر از او به عنوان یک قربانی «معتبر» یاد میکند اما در واقع یک شبکه اطلاعاتی را در اروپا اداره میکند که تحت نظارت مستقیم معاون وزارت اطلاعات و امنیت محمدرضا ایروانی کار میکند.
تانتر میگوید: دیدهبان حقوق بشر فریب خورده است.
تروریست یا دوستان اجتنابناپذیر؟ عدم قطعیت درباره شخصیت واقعی مجاهدین خلق بحثهایی را درباره رابطه دولت امریکا با گروه به وجود آورده است. اریک سَس در مقالهای در مجله «فارین پالیسی» در اکتبر گفت که اطلاعات مجاهدین خلق ممکن است به نحوی که حامیانش ادعا میکنند ضروری نباشد: گروه سابقه اغراق در اطلاعات یا گاهی از خود ساختن دارد. مسؤولان امریکایی یاد گرفتهاند که با شک و تردید زیاد به ادعاهای مجاهدین نگاه کنند.
اما به گفته سَس همکاری زیادی بین ایالات متحده و مجاهدین خلق وجود دارد. (گرچه آنها در لیست تروریستی وزارت خارجه امریکا باقی میمانند) سَس حتی ادعا میکند که جنگجویان مجاهدین خلق به پاکستان و افغانستان اعزام شدهاند، گرچه این ادعا تأیید نشده است.
علیرضا جعفرزاده، رییس شرکت مشاوره خط مشی استراتژیک و یکی از مسؤولان سابق مجاهدین خلق، میگوید دلیلی برای حذف نشدن برچسب تروریستی گروه نمیبیند. جعفرزاده به یو.پی.آی گفت: مجاهدین خلق در سال 1997 در نتیجه ژست آشتیجویانه نسبت به محمد خاتمی در لیست تروریستی قرار گرفت. وی افزود: طبقهبندی گروه چند هفته بعد از انتخاب خاتمی صورت گرفت. اما با انتخاب محمود احمدینژاد تندرو در تابستان امسال احتمال تغییر خط مشی وجود دارد. با رژیم جدید، شرایط تغییر خواهد کرد.
تانتر از این گفته که لیست ترور بیشتر به مصلحت سیاسی مربوط است تا حقوق بشر قوت میبخشد. وی میگوید: طبقهبندی یک توپ فوتبال دیپلماتیک است که برای کسب منافع دیپلماتیک مختلف به این سو و آن سو پرتاب میشود.
از او سؤال شد که آیا با توجه به اتهامات دیدهبان حقوق بشر، همکاری با مجاهدین خلق به تصویر ایالات متحده آسیب میرساند؟ وی پاسخ داد: اعتبار امریکا در صورتی آسیب میبیند که با مقاومت ایرانی در کل همراه نشود. امریکا باید با ناراضیان باشد. این بهمعنای گزینش یک گروه نیست.
وی افزود: تغییر رژیم خط مشی قطعی دولت بوش است. دیپلماسی به جایی نرسیده و تعداد تأسیسات هستهای عملیات نظامی را غیرممکن میکند. اگر گفته تانتر درست باشد، اتحاد با گروههای ناراضی، حتی اگر نامطبوع باشند، یکی از بسیار معدود گزینهها است.