گروه تحقیق و پژوهش، مجاهدین دبلیو اس، بیست و نهم اوت 2008
فرقه ها صرفنظر از تمامی حقوقی که از اعضای خود سلب می کنند و سوای اینکه همه نوع استثمار و بهره کشی بر اعضای خود را روا می دارند، از طریق انجام آزمایشات غیر مجاز بر روی اعضای خود تاثیرات و کارایی و شیوهای کنترل فردی و مجاب سازی را نیز به آزمایش می گذارند. به زبان ساده تر فرقه ها این حق را به خود می دهند تا از اعضا خود به عنوان کیس های آزمایشگاهی نیز استفاده کنند. آزمایشات غیر مجاز به نوع آزمایش هایی اطلاق می شود که افراد انتخاب شده به فرایند و تاثیرات آزمایشات به روی خود اشراف و آگاهی ندارند. به بیان دیگر انسان ها در این موضع تبدیل به موش های آزمایشگاهی می شوند که به حسب ضرورت دریافت تاثیر این شیوه ها بر روی انسان، آزمایشات نیز ناگزیر باید پروسه فرایندسازی خود را بر روی انسان پشت سر بگذارد. آزمایش غیر مجاز به نوعی انسان را بی آنکه به ماهیت و فرایند تغییرات حاصله قرار بدهد، او را در معرض فعل و انفعال قرار می دهد.
از آنجا که شیوه های فرقه ای همواره منحصر و مبتنی بر روش های غیر معمول و ضدانسانی است توسل به این شیوه ها نیز به همان نسبت غیر قانونی و در نهایت ناقض حقوق اولیه و انسانی افراد است. فرقه ها برای محقق نمودن آنچه به عنوان تغییر رفتار فردی به رفتار و منش تشکیلاتی و فرقه ای تعبیر می شود، راه های متفاوت و متنوعی را دنبال می کنند. این راه ها از معمول ترین روش های تغییر هویت افراد شروع و تا بکارگیری پیچیده ترین شیوه های علوم آزماییشگاهی که امروزه به آزمایشات غیر مجاز تعبیر می شود، متوسل می شوند. بیشترین مورد استفاده از این روش ها در بکارگیری روش های روانی، پزشکی و… است. در این شیوه ها افراد به انحاء مختلف در معرض آزمایش قرار می گیرند. هدف از انجام این آزمایشات سنجش میزان و کیفیت تاثیرات مورد نظر از شیوه ها بر روی افراد و مشخصا برای ارزیابی میزان انقیاد و تسلیم پذیری و کنترل رفتاری افراد است. البته این نمونه آزمایشات کارکردهای دیگری هم می تواند داشته باشد، از جمله در زمینه های درمان و پیشگیری از انواع بیماری ها و… که در این مختصر مورد بحث ما نیست. اما پیش از هر چیز باید ابتدا به امر ببینیم آنچه به آزمایشات غیر مجاز تعریف می شود، از چه پیشینه و سابقه و همچنین چه اهدافی را دنبال می کرده است. خانم مارگارت تالر سینگر در خصوص تعریف آزمایشات غیر مجاز در کتاب اش می نویسد:
افراد حرفه ای درگیر در تحقیقات مشروع هدایت شده پزشکی و روان شناسی محدود به استانداردهای معینی هستند که از زمان پایان جنگ جهانی دوم و ابداع قواعد اخلاقی نورنبرگ Nuremberg به اجرا در آمده اند، که مشخص می کنند که در هر مجموعه ای که هرگونه آزمایشات بر روی انسان انجام می شود، آن آزمایش نمی تواند بدون رضایت آگاهانه کامل کسانی که در آن شرکت می کنند صورت بگیرد. برای کسب چنین رضایتی، آزمایش کنندگان می بایست هر آنچه که قرار است به عنوان عواقب وارد شدن فرد به برنامه آزمایش اتفاق بیفتد یا احتمال دارد اتفاق بیفتد را با جزئیات برایش شرح دهند. *
اینکه این مقوله که ظاهرا بیشترین اهمیتش را از دستاوردهای علوم پزشکی و درمانی می گیرد، از کجا و چگونه به مقوله فرقه ها پیوند می خورد، جای پرداخت و توضیح بیشتری دارد. به بیان دیگر می توان گفت این پدیده نیز به سان بسیاری دیگر پدیده ها کاربردی چند سویه و پارادوکیسکال دارد. این آزمایشات (غیر مجاز) به همان میزان که می تواند در موضوع درمان و پیشگیری انسان برای زندگی بهتر موثر و مفید باشد، به همان نسبت وقتی در خدمت اهداف فرقه ای قرار بگیرد می تواند به عامل ناتوان سازی انسان و در نهایت نابودی او در بیاید. گو اینکه در این شرایط حتی با لحاظ اهداف انسانی و علمی نیز انجام هر گونه این آزمایشات بر روی افراد بدون توجیه شدن به عواقب و پی آمدها و کسب رضایت فرد، یک اقدام غیر قانونی و قابل تعقیب محسوب می شود. اینکه اعمال این گونه محدودیت ها پس از جنگ جهانی دوم می توان دلیلی بر سوء استفاده نازی ها از این روش ها بر روی سربازان خاص هیتلر جهت بهره کشی روانی باشد، فرض دور از واقعی نیست. شاید به این دلیل که سیستم مجاب سازی هیتلر نتیجه فرضیات و تئوری های خود را در موضوع ساخت انسان برتر با توسل به همین انسان آزمایشگاهی کسب کرده است. به همین دلیل تاکید شده است؛
در جهان متمدن مدرن، کسانی که بر آنها آزمایشاتی انجام می شود، چه آزمایش پزشکی و چه روان شناسی باشد، باید رضایت کامل داشته باشند.
حقیقت این است که فرقه ها بخش مهمی از اهداف نامشروع و ضدمدنی خود را از طریق مجاب سازی و کنترل رفتاری اعضاء پیش می برند. هیچ انسان عاقل و صاحب اختیاری قبل از انجام و اعمال پروسه های بازسازی فکری و روحی قادر به انجام بسیاری از اقدامات ضدمدنی و کنش های ناهنجار نیست. روش های مورد اشاره بیشتر در جهت مجاب کردن افراد به انجام کارهایی است که در شرایط نرمال و طبیعی انجام آنها میسر نیست. هر فرقه ای بسته به اینکه تا چه میزان به ابزارها و امکانات موجود در زمینه های پیشرفته کنترل رفتاری احاطه و تسلط و دسترسی داشته باشد، از این روش ها استفاده می کند. اگر چه این آزمایشات بسته به پیشرفت ابزارها و امکانات پیچیده تر شده است، اما نباید از نظر دور داشت که فرقه ها به نسبت فهم و درک خود از امکانات و شرایط کم و بیش از روش آزمایشات غیر مجاز برای کنترل و مجاب کردن افراد خود استفاده کرده اند.
به عنوان مثال شاید بتوان ادعا کرد اولین نمونه آزمایشات غیر مجاز در فرقه باطنیه (حسن صباح) اعمال شده است. در این شیوه افراد را با استفاده از یک ماده افیونی به حالت خلسه برده و به او القاء می کنند این همان بهشت وعده داده شده است که تنها راه رستگاری در آن نیز پیوستن و پیروی از فرامین قطب است. در این نوع آزمایش غیر مجاز فرد پس از بیرون آمدن از عالم خلسه مجاب می شود برای رستگاری همیشگی فرامین رهبری را بی چون و چرا اطاعت کند.
اما امروزه این روش های به ظاهر لورفته و بعضا خنده دار جای خود را به اشکال پیچیده تری داده است. احضار ارواح، هیپنوتیزم کردن، مدیتیشن از نوع مخرب، و ده ها نوع و نمونه از این اقدامات که توسط فرقه ها اعمال می شود را می توان در زمره آزمایشات غیر مجاز تعبیر و تحلیل کرد. گو اینکه در کنار این نمونه ها روش های کاملا موجه و علمی نیز مورد استفاده قرار می گیرد. مارگارت سینگر درباره اهداف این نوع آزمایشات و تعارض شان با مبانی حقوق انسانی می نویسد:
بسیاری گروه های فرقه ای مدرن اعضایشان را با استثمار روانی، استرس و فشارهای اجتماعی به منظور کسب تغییرات رفتاری مطلوب روبرو می کنند. در نقطه پیوستن، یا حتی مدت ها بعد از آن، اعضاء اطلاعات خیلی کمی از آنچه نهایتا به آن هدایت خواهند شد دارند.
در حال حاضر یکی از روش های کنترل رفتاری و مجاب سازی در مناسبات سازمان مجاهدین به عنوان یک فرقه سیاسی دقیقا بر روی این روش ها و مکانیزم ها استوار شده است. هدف از بکارگیری از این روش ها چنانچه ملاحظه خواهیم کرد هم تلاش برای الگوسازی فردی و جمعی و هم کنترل رفتاری و انطباق پذیری فرد با آموزه ها و فرامین فرقه ای است.
* تمامی رفرنس ها از کتاب کتاب فرقه ها در میان ما و بخش آزمایشات غیر مجاز استخراج شده است.