جنگ ایران و عراق طولانی ترین جنگ نامتعارف در قرن بیستم میلادی و دومین جنگ طولانی این قرن بعد از جنگ ویتنام بود که نزدیک به هشت سال طول کشید. جنگ بصورت رسمی در 31 شهریور 1359 آغاز شد، در این روز درگیریهای پراکنده مرزی دو کشور با یورش همزمان نیروی هوایی عراق به 10 فرودگاه نظامی و غیر نظامی ایران و تهاجم نیروی زمینی این کشور به تمام مرزها به یک جنگ تمام عیار تبدیل شد. این جنگ در نهایت با پذیرش قطعنامه 598 شورای امنیت از سوی عراق در تاریخ 29 مرداد 1367 پذیرفته شد و نیروهای پاسدار صلح ملل متحد در سراسر مرز مستقر شدند.
بعد از اعلام آتش بس و پذیرش آن از طرف ایران، مسعود رجوی در یک بن بست کشنده قرار گرفت و عملا آچمز شد. تحلیل رجوی از روند جنگ ایران و عراق این بود که ایران تحت هیچ شرایطی ظرفیت پذیرش صلح را ندارد و بنا به ذات و ماهیتش برای ادامه سرکوب و بقا به جنگ نیاز دارد و با قاطعیت می گفت پذیرش صلح به مثابه طناب دار جمهوری اسلامی است!
براساس همین تحلیل و مشخصا بعد از دیدار با طارق عزیز وزیر امور خارجه رژیم سابق عراق در سال 65 عمده نیروهایش را به عراق فرا خواند، رجوی که در سال 60 و شروع جنگ مسلحانه با پاسخ منفی توده های اجتماعی روبرو شده و با دریافت ضربات سهمگین نظامی بساط تمامی خانه های تیمی او پرچیده شد بود، مدعی بود که حضور نیروهایش در خاک عراق و تشکیل یگان های نظامی و عملیات مشترک با رژیم بعث سابق عراق در نهایت به بهم خوردن تعادل قوای جنگ به سود عراق و شکست ایران منجر خواهد شد.
رجوی با حضورش در خاک عراق و دیدار با صدام عملا تمامی ملاحظات سیاسی را کنار گذاشت و در کنار دشمن متجاوز قرار گرفت. رجوی در توجیه دست زدن به عملیات موسوم به فروغ جاویدان در نشستی که به همین منظور تشکیل شد، گفت: با پذیرش آتش بس از طرف جمهوری اسلامی یک توطئه بین المللی بر علیه ما در جریان است که ما را در بن بست قرار دهد و ما می بایست با چپ کردن میز این طرح را خنثی کنیم. یک هفته بعد از پذیرش قطعنامه 598 توسط ایران حدود 5000 نیروی مجاهدین خلق با تجهیزات نظامی اهدایی صدام از محور غرب و با عبور از شهرهای مرزی مهران، کرند و اسلام آباد به ایران حمله کردند. هدف تسخیر 32 ساعته تهران بود!
عملیات فروغ یا دروغ جاویدان
رجوی در نشست توجیهی این عملیات با شیادی و منتهای ساده سازی تلاش کرد روح و روان اعضا را به بازی گرفته و یک پیروزی ساده و بدون دردسر در عملیات را به آنها القاء نماید. این بزرگ ترین خیانت رجوی در حق اعضا بود که شکست و بن بست استراتژیک خود را پیروزی جلوه داد. این موضع و غرور رجوی ناشی از توهمش نبود بلکه اوج عدم صداقت وی را در قبال اعضا نشان می داد. وی اصرار داشت به اعضا تلقین کند نیروهای مسلح ایران بکلی از هم پاشیده و دولت به دلیل پذیرش آتش بس در منتهای ضعف است. رجوی به صراحت در جمع اعضا گفت: کافی است که ما به کرمانشاه برسیم، از همه جای ایران مردم به ما ملحق خواهند شد. وی چنان غرق تخیلاتش شده بود که حاضر نشد به تمامی سوالات اعضای شرکت کننده در نشست گوش دهد و به آنها گفت: جمع بندی نهایی در میدان آزادی!
بسیاری از اعضای شرکت کننده در این عملیات فاقد تجربه نظامی و کار با سلاح بودند. و حتی قواعد ساده شلیک را هم نمی دانستند. تعدادی از اعضا که از کشورهای اروپایی برای این عملیات بسیج شده بودند و در آخرین روزها وارد قرارگاه اشرف شدند. بسیاری از آنها سالها در خارج کشور زندگی می کردند و از خانواده و فامیل دور بودند. شور دیدار با خانواده بعد از سالها بی خبری و ساده لوحی محض در قبال وعده های رجوی آنها را در گرمای مرداد ماه به عراق و پادگان اشرف کشانده بود. برخی از آنها کوله باری از سوغاتی برای افراد خردسال خانواده به همراه داشتند. و به برخی دیگر که مهلت تاریخ پاسپورتشان تمام شده بوده وعده داده بودند پاسپورت های آنها در تهران و توسط دولت مجاهدین خلق مهر خواهد خورد.
عملیات فروغ به اصطلاح جاویدان که با پاتک متقابل نیروهای نظامی ایران بنام مرصاد مواجه شد بعد از گذشت چهار روز یعنی از 3 مرداد 67 لغایت 7 مرداد 67 با شکستی سنگین به پایان رسید .1300 تا 1400 نفر یعنی 27 درصد نیروهای مجاهدین خلق کشته شدند و دهها نفر نیز دستگیر شدند. درست برخلاف وعده های فریبنده رجوی که گفته بود مردم در این عملیات به شما خواهند پیوست بزرگ ترین مانع و عامل اصلی شکست عملیات مردم بودند که علیرغم آتش بس و خستگی 7 سال جنگ به محض اینکه شنیدند مرزهای غربی ایران مورد تهاجم نیروهای دشمن بعثی و عناصر وابسته آن یعنی مجاهدین خلق قرار گرفته اند سلاح بدست گرفته و بسوی جبهه شتافتند، این دومین درس و عبرتی بود که انقلاب بهمن ماه به رجوی داد.
ادامه دارد
علی اکرامی